Reviews over de M5 aanpak in de praktijk

We ervaren nu dat er in bijvoorbeeld groep 5 best wel veel wordt gemeld en kunnen kinderen zelf melden. We merkte ook dat de sfeer veranderde in de groep en dat je daar zelf minder werk door krijgt. Je hebt er zelf niet eens zoveel werk van. Het melden gaat leven in de groep, kinderen weten de meldknop te vinden en je kunt hem zelf ook gebruiken. Zelf meld ik ook dingen die ik niet OK vind. Het leeft bij jezelf en bij de klas.  Je voelt jezelf als leerkracht ook veiliger. Daardoor is mijn mening over M5 veranderd.'

De incidentele dingen gingen naar Kara en dan gingen we daar naar handelen. Maar nu krijg je als leerkracht zelf inzicht in wat er nu eigenlijk gebeurt in je groep. Het onzichtbare wordt nu zichtbaar en daar kun je naar handelen. Kinderen voelen zich in hun basishouding veiliger, doordat zij merken de leerkracht er voor ze is.'

Juf Kara (aandachtsfunctionaris sociale veiligheid): 'Ik had veel kinderen bij mij ‘op de bank’, die daar hun verhaal kwamen doen over gepest worden, of over situatie die onveilig voelde. We zijn gestart met M5. Gedurende het hele schooljaar heb ik het zien verminderen dat ik kinderen ‘op de bank’ kreeg. De sfeer is nu echt anders.'

Juf Heleen: 'In mijn rol als IB’er heb ik te maken met de kinderen, de leerkrachten en de hele groep en volg ik de ontwikkeling van een kind op het gebied van prestaties. Maar kinderen kunnen alleen goede prestaties laten zien als zij zich veilig voelen. Ik merkte gewoon dat kinderen soms ergens mee zaten, ze waren onzeker of wat angstig. Dan wist ik natuurlijk wel dat ze slachtoffer waren van pesten. Nu door middel van M5 zien wij dat kinderen opener zijn om daar over te praten. Dat is voor mij weer een mooie ingang om met de kinderen op weg te gaan. Je bent wat structureler bezig met het hele kind. Het is ook goed dat het in het team wordt besproken. We voelen ons verantwoordelijk voor elkaar maar ook voor de hele school. Niet ieder voor zich maar met z’n alle de school veiliger maken. En dat is wat M5 ons heeft geboden.'  

Wat wij misten was eigenlijk dat stukje gedrag waar we geen grip op kregen, het onzichtbare gedrag. Dat misten we als leerkrachten. We merkte ook dat als we daar met ouders over in gesprek gingen, dat ouders daar ook tegenaan liepen. Dat je merkt als ouder, mijn kind komt thuis met verhalen over wat er op school gebeurt. Ouders horen dingen over klasgenoten maar de stap wordt niet gezet om dat met school te delen. Het komt dus niet bij ons terecht. Niet alleen over de dingen die op school gebeuren maar ook die buiten schooltijd gebeuren.

De veiligheid voor de kinderen is voor ons een voorwaarde die van belang is voor het kind om zich te kunnen ontwikkelen. We leven in een tijd waarin we opbrengstgericht moeten werken en daar heel erg mee bezig zijn. Maar wij zijn ervan overtuigd als team, en ikzelf als directeur, dat dat niet kan als een kind zich niet veilig voelt op school, niet met plezier naar school gaat. 

Wat wij hebben gemerkt het afgelopen schooljaar is dat niet alleen de melders, de slachtoffers en de pesters, maar dat een grote groep kinderen hier rust kregen op school. Je hebt te maken met een soort middengroep kinderen die zich zorgen kunnen maken om klasgenoten en dat nu kwijt kunnen in het meldsysteem. Je ziet een opluchting ontstaan bij kinderen dat wij als volwassenen de regie weer in handen nemen. Ze weten nu dat alles wat er gebeurt wordt gezien. Er staat een stuurgroep achter die ingrijpt. En ze weten dat we niet boos worden op kinderen die zich misdragen. Maar dat we deze kinderen juist gaan helpen. Kinderen moeten dat er de eerste maanden ook even vertrouwen in krijgen. Dat gevoel dat we dat doen, dat we inderdaad die kinderen helpen om opnieuw te beginnen, wat ook kan want kinderen zijn gelukkig heel flexibel.

Wat je ziet in een klas is dat klasgenoten allang weten welk kind er gaat opvallen in de M5 Box en blij zijn dat zo’n kind een nieuw kans krijgt. Er is ook een opluchting bij de andere kinderen. Er komt rust in de groep er komt veiligheid, dat voel je in de school en in de klas. Waar de leerkrachten veel tijd kwijt waren met incidenten oplossen krijgen we nu structureel zicht op de aard van dat gedrag in de groep waar leerkrachten eerder af en toe de vingers niet achter kregen. Je voelt als leerkracht soms, er speelt iets in mijn klas, ik voel dat leerlingen zich niet helemaal fijn voelen, maar waar ligt dat nu aan. Door het meldsysteem en dat er echt goed structureel gemeld wordt krijg je grip op de situatie, heb je door waar het vandaan komt. Waar ligt nu die pijn. Welke kinderen zijn betrokken in welke situaties.

In plaats van na een pauze allemaal losse incidenten op te lossen is het b.v. zo dat uit de M5 Box blijkt dat er op bepaalde plekken op het schoolplein veel gebeurt. Hier gaan we dan op inspelen, deze situatie gaan we dan veranderen en dan kunnen leerlingen weer veilig spelen. Het neemt een stukje werkdruk bij leerkrachten weg omdat ze structureel kunnen kijken, dit gebeurt er in mijn klas.

Wij wilde een nulmeting creëren en het gebruik van M5 was daar de start situatie voor. Ik heb vragenlijsten uitgezet onder de leerlingen om te kijken hoe zij zich voelen hier op school. We zijn nu bijna een jaar verder we hebben dezelfde vragenlijsten uitgezet en we zien echt een hele grote groei in hoe kinderen zich veilig voelen. We zien een enorme stijging in hoe kinderen zich veilig voelen op school, in de klas, op het schoolplein. We zien nu dat kinderen op een schaal van nul tot vier bijna tegen de vier zitten. We kunnen nu meetbaar terugzien dat de veiligheid is gegroeid en dat is gewoon fantastisch. Dat geeft ons een super gevoel. Je ziet het ook terug als je door de school wandelt, je merkt de rust in de school en in de klas. We zien het ook terug in de opbrengsten van de school, die zijn gewoon erg goed. Dit bevestigt voor ons dat veiligheid de voorwaarde is om alle andere dingen te bereiken die wij willen bereiken hier op school. Daarom willen wij met M5 werken.

Wij vonden het samen met de MR ook belangrijk om de ouders mee te nemen in dit proces. Dat hebben we gedaan door in het begin een ouderavond te organiseren, waarbij we aan hebben gegeven dat het van groot belang was dat ouders kwamen. Ze kwamen ook met grote getalen, 85% van alle ouders waren hier. Het was een heel inspirerende ouderavond. We hebben ons doel duidelijk kunnen maken. Ouders wisten ook wat we wilden bereiken hiermee, wat we wilden gaan doen. Die waren daarmee voorbereid op wat komen zou. Het is best wel spannend voor ouders. Als je kind uit de gegevens naar voren komt is het spannend om te horen. Maar doordat we de boodschap echt duidelijk proberen mee te geven dat we het kind willen helpen en dat het kind dan uit zijn rol kan komen. Dat vinden we belangrijk. Ouders hebben dat als prettig ervaren . Ook de ouders van slachtoffers en van kinderen die zich zorgen maakten hebben ervaren dat het werkt. We hebben ook teruggekregen van ouders dat zij ook minder dingen horen over incidenten op school. Of dat ze ervaren dat hun kind met meer plezier naar school gaat, zich beter voelt in de klas. Dat stukje opluchting van sommige kinderen als ze merken dat wij de regie hebben genomen, dat ze merken als wij ze helpen of situaties aanpassen. Dat heeft ouders ook meer rust gegeven. Ook dat ouders zelf ook dingen kwijt kunnen in de M5 Box dat was voor hen ook heel prettig.

Hoogte punten voor mij waren dat een kind dat al een bepaalde naam had op school deze een nieuwe kans kreeg en nu meer vriendjes heeft en weer geaccepteerd wordt door de groep. Een hoogte punt was ook dat een bepaalde groep enorm beter is gaan scoren. Een hoogte punt is ook dat leraren zich veiliger voelen en ook het hele team. En ook dat leerkrachten meer werkplezier krijgen. Het grootste hoogte punt is dat we preventief kunnen werken in plaats van steeds brandjes blussen. Onze hele school heeft meer rust gekregen en kinderen voelen zich veilig'. 

‘Sommige kinderen werden heel veel gepest en toen M5 kwam voelde de klas zich veiliger’. ‘Wij hebben iemand die best wel vaak pest in de klas. Het afgelopen jaar nu M5 er is is dat beter gegaan’.

‘ik vind het niet fijn als ik iemand zie die gepest wordt. Dan wil ik hem helpen maar dan ben ik zelf bang dat je zelf gepest gaat worden. Het verschil tussen melden en klikken is dat de ander wordt geholpen door te melden en bij klikken verraad je iemand die dan straf krijgt.’ 

Naarmate onze database zich vulde met informatie over misdragingen en de plekken waar dat zich afspeelde, kwam steeds beter in beeld waar wij als school ook iets te doen hadden. Zoals b.v. het anders organiseren van de 'vrije' momenten. 

We zien nu dat het aantal escalaties sterk verminderd is en dat het leerlingen steeds beter lukt om te stoppen met sociaal onwenselijk gedrag waardoor sociale veiligheid anders in het geding kan komen. Soms hebben leerlingen geen fijne thuissituatie. Zij weten nu dat wij op school regie hebben op sociale veiligheid. De veiligheid en de rust in school doet hen goed en de leerlingen zijn graag op school. Een bijzonder groot winstpunt. In het team is de werkdruk afgenomen en het werkplezier  toegenomen. We hebben gezamenlijk grip op het gedrag van onze leerlingen.'